MÔI TRƯỜNG NUÔI CẤY VÀ CÁC KIỂU DINH DƯỠNG

1. Các loại môi trường nuôi cấy cơ bản

Để nuôi cấy vi sinh vật trong phòng thí nghiệm người ta phải chuẩn bị môi trường (tức là dung dịch các chất dinh dưỡng cần thiết cho sinh trưởng và sinh sản của chúng).

Có ba loại môi trường cơ bản:

+ Môi trường tự nhiên là môi trường chứa các chất tự nhiên không xác định được số lượng, thành phần như: cao thịt bò, pepton, cao nấm men (pepton là dịch thuỷ phân một phần của thịt bò, cazêin, bột đậu tương… dùng làm nguồn cacbon, năng lượng và nitơ. Cao thịt bò chứa các axit amin, peptit, nuclêôtit, axit hữu cơ, vitamin và một số chất khoáng. Cao nấm men là nguồn phong phú các vitamin nhóm B cũng như nguồn nitơ và cacbon).

+ Môi trường tổng hợp là môi trường trong đó các chất đều đã biết thành phần hoá học và số lượng. Nhiều vi khuẩn hoá dưỡng dị dưỡng có thể sinh trưởng trong môi trường chứa glucôzơ là nguồn cacbon và muối amôn là nguồn nitơ.

+ Môi trường bán tổng hợp là môi trường trong đó có một số chất tự nhiên không xác định được thành phần và số lượng như pepton, cao thịt, cao nấm men và các chất hoá học đã biết thành phần và số lượng…

Các môi trường nói trên đều ở dạng lỏng nên được gọi là môi trường lỏng (hoặc môi trường dịch thể).

Để nuôi cấy vi sinh vật trên bề mặt môi trường đặc, người ta thêm vào môi trường lỏng 1,5 – 2% thạch (agar). Thạch là một loại pôlisaccarit phức tạp chiết rút từ tảo đỏ ở biển và có một số ưu điểm phù hợp với việc nuôi cấy vi sinh vật (không bị các vi sinh vật phân giải, nóng chảy ở nhiệt độ , đông lại khi để nguội đến ).

2. Các kiểu dinh dưỡng

Khác với thực vật và động vật, dinh dưỡng ở sinh vật có tính đa dạng hơn. Vì vậy, để phân biệt các kiểu dinh dưỡng ở vi sinh vật, người ta phải dựa vào hai thông số: nguồn năng lượng và nguồn cacbon chủ yếu. Theo đó, tất cả vi sinh vật đều thuộc vào một trong bốn kiểu dinh dưỡng cơ bản sau

Bảng: Các kiểu dinh dưỡng ở vi sinh vật

Kiểu dinh dưỡng
Nguồn năng lượng
Nguồn cacbon chủ yếu
Ví dụ

1. Quang tự dưỡng
Ánh sáng

Tảo, vi khuẩn lam, vi khuẩn lưu huỳnh màu tía, màu lục

2. Quang dị dưỡng
Ánh sáng
Chất hữu cơ
Vi khuẩn tía, vi khuẩn lục không chứa lưu huỳnh

3. Hoá tự dưỡng
Chất vô cơ:


Vi khuẩn nitrat hoá, vi khuẩn ôxi hoá lưu huỳnh, vi khuẩn hiđrô…

4. Hoá dị dưỡng
Chất hữu cơ
Chất hữu cơ
Vi sinh vật lên men, hoại sinh…


* Hãy lấy một số ví dụ về sinh vật hoá dị dưỡng được sử dụng trong đời sống hàng ngày.

II. HÔ HẤP VÀ LÊN MEN

Tất cả các phản ứng hoá học diễn ra trong tế bào vi sinh vật, xúc tác bởi các vitamin được gọi chung là chuyển hoá vật chất. Quá trình này bao gồm:

- Sinh tổng hợp các đại phân tử từ các chất dinh dưỡng đơn giản hơn lấy từ môi trường bên ngoài.

- Các phản ứng cần cho việc tạo thành các chất giàu năng lượng (cao nặng) dùng cho các phản ứng sinh tổng hợp.

Các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật khác nhau không chỉ ở nguồn năng lượng mà cả ở chất nhận electron. Vi sinh vật hoá dưỡng (thu nhận năng lượng từ thức ăn) chuyển hoá chất dinh dưỡng qua hai quá trình cơ bản sau đây:

1. Hô hấp

- Hô hấp hiếu khí: tương tự như ở sinh vật nhân thực (chất nhận electron cuối cùng là ). Tuy nhiên, cần chú ý ở nấm và tảo (là sinh vật nhân thực) hô hấp hiếu khí diễn ra ở màng trong gấp khúc (các mào) của ti thể còn ở vi khuẩn (vi sinh vật nhân sơ) hô hấp hiếu khí diễn ra ở màng sinh chất.

- Hô hấp kị khí: tương tự hô hấp hiếu khí, diễn ra ở màng sinh chất của nhiều vi khuẩn hiếu khí không bắt buộc hoặc kị khí bắt buộc nhưng ở đây chất nhận electron cuối cùng là một chất vô cơ như trong điều kiện kị khí.

2. Lên men

Là sự phân giải cacbohiđrat xúc tác bởi enzim trong điều kiện kị khí, không có sự tham gia của một chất nhận electron từ bên ngoài. Chất cho electron và chất nhận electron là các phân tử hữu cơ.

Ví dụ: nấm men lên men êtilic từ glucôzơ:



Vi khuẩn lên men lactic từ glucôzơ:



Đặc biệt, các vi khuẩn hoá tự dưỡng (còn gọi là hoá dưỡng vô cơ) sử dụng chất cho electron ban đầu là vô cơ và chất nhận electron cuối cùng là hoặc .

Có 3 loại môi trường để nuôi cấy vi sinh vật: môi trường tự nhiên, môi trường tổng hợp và môi trường bán tổng hợp.

Dựa vào nguồn năng lượng và nguồn cacbon chủ yếu người ta phân biệt 4 kiểu dinh dưỡng ở vi sinh vật là: quang tự dưỡng, quang dị dưỡng, hoá tự dưỡng và hoá dị dưỡng.

Tuỳ theo những tính chất của chất nhận electron cuối cùng các vi sinh vật hoá dưỡng thuộc một trong ba kiểu chuyển hoá vật chất: lên men, hô hấp hiếu khí và hô hấp kị khí

tai sao trong moi truong nuoi cay thi lai co pha tiem phat con moi truong nuoi cay lien tuc khong co pha tiem phat?

a. Pha tiềm phát (Pha Lag)
Đây là thời gian tính từ khi VK được cấy
vào môi trường cho đến khi chúng bắt đầu sinh trưởng. Trong pha này VK
phải thích ứng với môi trường mới, chúng tổng hợp mạnh mẽ ADN và các
enzim chuẩn bị cho sự phân bào.

trong nuôi cấy liên tục, vì là liên tục mà nên vi sinh vật sẽ không phải trả qua quá trình thik nghi với môi trường mới.... hì vậy là ko có, bạn còn thắc mắc j` ko

ghê ta ơi!
kiến thức ngày càng hoàn thiện!
good lắm!

vay bay gio neu bo 2 chat vo thi do thi cua no la ntn? vi du: gluco voi sorbitol di.

tai sao lai ko co, moi lan dau bo vo mt thi no cung fai thich nghi chu, chi la sau do mt lien tuc dc cung cap nen no ko can tiem phat lan nua thoi.

sao perua giong copy nguyen xi tu sach chuyen de ra qua.
da de cap toi day thi nen noi luon vsv khuyet duong luon, vay cho no hoan thien

anh Nhân bít thì trỉnh bày rõ ra cho mấy em đi!
em học bên này từ từ xa rời môn Sinh quá roài!

Mấy anh chị cho e hỏi về khuyết và ưu điểm của mt tự nhiên và mt tổng hợp? E đang cần gấp mấy a chị giúp dùm e nhaz!

mt tu nhien thi no thi em dau co bit thanh phan cua no, lam sao ma theo doi vsv dc, nhung dc cai la no de lam, va em nho rang co 1 so vsv chi co the nuoi cay bang mt tu nhien thoi.
mt tong hop thi em bit thanh phan de dang, co the de dang nghien cuu suu trao daoi chat cua vsv, nhung ma khong fai vsv nao nuoi cay tren mr tong hop deu dc dau.

dạ e cám ơn a nhìu!

Bác nào có tài liệu về các loại môi trường nuôi cấy Lactobacillus spp, Bifidobacterium spp, Saccharomyces spp thì gửi cho em với, em đang cần đề viết tiểu luận về cách nuôi cấy các loại vi khuẩn này, phương pháp nhân giống, thu sinh khối,... cám ơn các nhiều nhiều.
Email của em: [You must be registered and logged in to see this link.]

Ai biết pha chế môi trường thạch canh thang làm ơn chỉ bảo tôi với.Cảm ơn nhiều!!!

ban nao biet moi truong va dieu kien nuoi cay cua Bifidobacterium Bifidum va Enterococcus Faecium thi chi giup minh theo dia chi [You must be registered and logged in to see this link.] nhe. Cam on nhieu.

xin chào tất cả mọi người em là người mới xin được chỉ bảo thêm!xin hỏi thời điểm để chiết suất enzim, vitamin,... trong nuôi cấy liên tục?thanks mọi người trước hen!

Tôi mới tham gia diễn đàn chắc còn học các bác nhiều.nhưng mới "đi dạo"sơ sơ phần sinh học;Tôi thấy các bài viết sơ sài,không sâu.Không biết tương lai......ra sao.Cám ơn nhiều.

cho e hỏi ở mt nuôi cấy lien tục chi diễn ra nào z?